Archiwa tagu: niezdolność do pracy

Renta z tytułu niezdolności do pracy, wypłacana przez ZUS z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

2 Komentarze

Bardzo długi ten tytuł  dzisiejszego wpisu: „Renta z tytułu niezdolności do pracy, wypłacana przez ZUS z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”. Tak, długi, aż czytać się nie chce;-). Ale zrobiłam to celowo.

Bo słowo „renta” używane jest dziś bardzo często i bywa, że gdy rozmowie posłużymy się słowem „renta” – nasz rozmówca może je rozumieć zupełnie inaczej niż my.

Bo renty bywają różne.

Czymś innym jest renta socjalna, czymś innym, opisywana tutaj renta z tytułu niezdolności do pracy, czymś innym jeszcze jest renta, jaką sąd może orzec w postępowaniu cywilnym.

Także zasady regulujące prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych są inne, niż w przypadku renty wypłacanej na podstawie odpowiedzialności cywilnej dowolnego innego ubezpieczyciela, osoby, odpowiedzialnej za powstanie okoliczności, skutkującej orzeczeniem obowiązku wypłaty renty, renty rolniczej, renty wypłacanej na podstawie odpowiednich przepisów ustawy Kodeks Cywilny, a także odrębnych kategorii rent, wypłacanych przez ZUS, jakimi są renta socjalna i renta szkoleniowa.

Renta, o której tu będzie mowa jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez ZUS, czyli Zakład Ubezpieczeń Społecznych, okresowo, w odstępach jednego miesiąca, osobie, która została oceniona przez lekarza orzecznika ZUS, jako niezdolna do pracy, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z FUS, tylko wtedy, jeśli przez wystarczająco długi czas odprowadzała ona składki na ubezpieczenie społeczne (tak zwane „okresy składkowe i nieskładkowe”), i na dodatek stała się niezdolną do pracy we właściwym terminie.

Tak, tak. Nie każdy, kto jest niezdolny do pracy może taką rentę uzyskać i nie każdy, kto odprowadzał składki do ZUSu i zostanie zwolniony z pracy z powodu zbyt długo trwającego L4 może uzyskać prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zaczynając od podstaw, to podstawowe regulacje prawne dotyczące wypłacanej przez ZUS renty z tytułu niezdolności do pracy zawarte są w art. 57-64 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje wyłącznie temu ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące 3 warunki:

1) jest niezdolny do pracy;
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3) niezdolność do pracy powstała dokładnie w wyznaczonych przez ustawę o emeryturach i rentach z FUS okresach. Są one określone w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12 w/w ustawy, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Odstępstwa od tych rygorystycznych wymogów są niewielkie:
1.  Przepisu, wyznaczającego jedyne okresy powstania niezdolności do pracy, uprawniające do starania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.
2. Warunek dotyczący wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego nie jest wymagany od ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.
3. Dodatkowo, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, uważa się za spełniony, jeżeli osoba ubezpieczona, starająca się o rentę osiągnęła okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:
1) 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;
2) 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;
3) 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;
4) 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;
5) 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
UWAGA
Okres pięcioletni, o którym mowa powyżej, powinien przypadać w ciągu ostatnich 10 lat przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.
Do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.
Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, jeżeli spełnia łącznie oba poniższe warunki:
1. został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej
oraz
2. do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, pełne okresy składkowe i nieskładkowe.
albo:  udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6 ustawy o emeryturach i rentach, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.
Prawo do renty może ustać, jeżeli ustąpiła niezdolność do pracy, albo jeżeli upłynął czas, na który renta została orzeczona (w przypadku tzw. renty okresowej).
Jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy, prawo do renty podlega przywróceniu.
Powyższe wymogi, dokładnie wyznaczające jedyny, mający znaczenie dla powstania prawa do renty, okres, w którym powstała niezdolność do pracy, a także odpowiednio długie okresy odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne mają zasadnicze znaczenie dla zaistnienia prawa do ubiegania się o wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy.
Bez ich spełnienia prawo do renty po prostu nie będzie nam przysługiwać.

Zobacz też:

Niezdolność do pracy według przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Przepisy regulujące zatrudnienie osób z niepełnosprawnością. cz.1.

Renta socjalna

Niezdolność do pracy według przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

1 odpowiedź

Niezdolność do pracy – definicja

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ustawa o emeryturach i rentach z FUS) oznacza 1. całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej, 2. jeżeli utrata tej zdolności nastąpiła z powodu naruszenia sprawności organizmu i 3. nie rokuje odzyskania zdolności do pracy nawet po przekwalifikowaniu.

Uwaga
Zachowanie  zdolności do pracy w warunkach określonych w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie stanowi przeszkody do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy.

Możliwość wykonywania pracy zarobkowej w formie telepracy, albo na stanowisku pracy przystosowanym do charakteru niepełnosprawności zatrudnionej osoby nie jest zatem jednoznaczne z rokowaniem odzyskania zdolności do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i nie koliduje z orzeczeniem niezdolności do pracy, uprawniającym do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Niezdolność do pracy może być całkowita lub częściowa.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która – przy zachowaniu zastrzeżeń, dotyczących przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej – utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która – przy zachowaniu zastrzeżeń, dotyczących przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej – w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Obok orzeczenia niezdolności do pracy lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych orzeka także w przedmiocie zdolności do samodzielnej egzystencji.

W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Orzeczenie o niezdolności do pracy.

Orzeczenie o niezdolności do pracy wystawia lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W orzeczeniu lekarz orzecznik dokonuje oceny niezdolności do pracy, jej stopnia, a także ustala:
1. datę powstania niezdolności do pracy,
2. trwałość lub przewidywany okres niezdolności do pracy,
3. trwałość lub przewidywany okres niezdolności do samodzielnej egzystencji,
4. związek przyczynowy niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami,
5. celowość przekwalifikowania zawodowego .

Co do zasady niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat.
W sytuacji, gdy według wiedzy medycznej nie ma możliwości odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu, niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się
1. stopień naruszenia sprawności organizmu,
2. możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji,
3. możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy,
4. celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do pracy stanowi podstawę do wydania decyzji m.in. w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy.

Odwołanie się od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS

Osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika. Sprzeciw można złożyć w ciągu 14 dni od doręczenia orzeczenia. Sprzeciw kieruje się do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem właściwej miejscowo – ze względu na miejsce zamieszkania skarżącego – jednostki organizacyjnej ZUS.

Od orzeczenia może się także odwoływać ZUS. W takim wypadku Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może w ciągu 14 dni od dnia wydania orzeczenia zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia. Zarzut także rozpatruje komisja lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. O zgłoszeniu zarzutu wadliwości orzeczenia właściwa jednostka organizacyjna ZUS niezwłocznie zawiadamia osobę zainteresowaną.

Szczegółowe zasady i tryb orzekania o niezdolności do pracy reguluje Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy.

Zobacz też wpisy:
Czy na rencie można pracować?
Czy na rencie można pracować? c.d.
Niezdolność do pracy – co to znaczy

 

Składka zdrowotna-kiedy mozna jej nie płacić

Dodaj komentarz

Składka zdrowotna ZUS. Opłacana w stałej wysokosci. Bez względu na to, czy dopiero rozpoczęliśmy działalność gospodarczą, czy jesteśmy już liderami rynku świadczonych przez nas usług.

Składki na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze dwa lata są dużo niższe. Wysokość obowiązkowej składki na ubezpieczenie zdrowotne (nie mylić z chorobowym) pozostaje bez zmian.

Czy można unikąć jej opłacania bez ryzyka utraty dostępu do usług publicznej opieki zdrowotnej?
Okazuje się, że tak. Dotyczy to m.in. osób o stwierdzonej niepełnosprawności w stopniu znacznym, jeżeli osiągany przez nie w danym miesiącu przychód z działalności gospodarczej nie przekracza połowy wysokości najniższej emerytury. Więcej o tym w następnym wpisie.

Zawieszenie renty i limity przychodów

4 Komentarze

Post przeniesiony z mojego poprzedniego blogu „pracanarencie.blox.pl”

Możliwość zmniejszenia wysokości wypłacanego przez ZUS świadczenia, a nawet zawieszenia  wypłaty renty jest jednym ze skutków podjęcia zatrudnienia przez osobę pobierającą rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Punktem odniesienia dla ustawodawcy jest tutaj tzw. przeciętne miesięczne wynagrodzenie.

Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za ostatni kwartał kalendarzowy ogłasza cyklicznie Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Jeżeli rencista, który podjął zatrudnienie, osiągnie – obok renty z tytułu niezdolności do pracy – przychód wyzszy niż 70 % lecz nie wyższy niż 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, to wypłacane świadczenie rentowe ulega zmniejszeniu.

Zawieszenie wypłaty renty nastąpi wtedy, gdy przychód przekroczy 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Sygnalizacyjnie dodam, że tzw. przeciętne miesięczne wynagrodzenie dosyć daleko odbiega od tzw. najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
W chwili obecnej 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2011 roku wynosi 2.510,80 zł. Natomiast kwota 130 %, po osiągnięciu której nastąpi zawieszenie wypłaty świadczenia to suma 4.662,80 zł.
Mając świadomość tego, jak często miesięczne wynagrodzenie w kwocie 2.500 zł jest nieosiągalnym marzeniem – warto przestać się martwić o to, czy renta zostanie zawieszona z powodu przekroczenia limitu.

I jeszcze jedna, bardzo istotna uwaga.
Ewentualne zawieszenie wypłaty świadczenia nie oznacza odebrania ustalonego prawa do renty. Wstrzymane jest jedynie wypłacanie comiesięcznych świadczeń – tak długo, jak długo osiągane przychody przekroczą ustawowy limit 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Zobacz też: Artyści nie maja ograniczeń! – o tym, ze przychód z działalności twórczej i artystycznej nie liczy się do limitu wpływającego na wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy.

O blogu

Dodaj komentarz

Monika Orłowska i Bruno Fidrych-fotograf

Niepełnosprawność ma różne wymiary. Ktoś kiedyś napisał, że nie ma bardziej zróżnicowanej wewnętrznie grupy niż grupa osób niepełnosprawnych.

Zgadzam się z tym twierdzeniem.
Mimo to, patrząc na osoby z niepełnosprawnością, zauważam łączący dużą część tej grupy, ważny wspólny element.

Stwierdzenie niepełnosprawności przez wyznaczone przepisami organy i określenie, czy badana osoba jest i w jakim zakresie zdolna lub niezdolna do pracy – to łączy każdego z nas.

Jednocześnie zauważyłam, że – zarówno w środowisku osób z niepełnosprawnością, jak i tzw. osób zdrowych – narosło wiele mitów, dotyczących możliwości podjęcia zatrudnienia przez osoby z niepełnosprawnością.

Mitów, które powodują lęk, przed podejmowaniem aktywności zawodowej – z obawy, że spowoduje to utratę ewentualnych świadczeń.

Mitów, które budzą niechęć do osób podejmujących taką aktywność. Czasami wręcz oskarżeń, że zabierają miejsca pracy osobom sprawnym, osiągają w związku z tym jakieś dochody i „jakim prawem” jeszcze pobierają rentę..

Aby od razu wyjaśnić – osoby ze stwierdzoną niezdolnością do pracy mają prawo podejmować zatrudnienie. Co więcej – względy zdrowotne i potrzeba uzyskania środków utrzymania często nie pozostawiają innego wyboru.

Jak jednak dotrzeć do wszystkich i pozbawić ich obaw – pomyślałam, że ten blog może być dodatkowym źródłem informacji, dodatkowym źródłem wiedzy. Jeśli okaże się przydatny – to dobrze:).